Czym właściwie jest CZUCIE WODY? Dla wielu to pojęcie niejasne, często trudne do zrozumienia. W rzeczywistości czucie wody to zdolność do odczuwania ciśnienia i oporu, jaki woda wywiera na ciało podczas ruchu. Wyobraź sobie, że poruszasz ręką nad powierzchnią wody, a następnie zanurzasz ją i wykonujesz ten sam ruch pod wodą. Czujesz różnicę? Woda, będąc znacznie gęstsza od powietrza, stawia wyraźny opór.
Pływacy, którzy opanowali czucie wody, potrafią precyzyjnie wyczuć moment, w którym ich ręka lub noga wywiera optymalny nacisk na wodę, co pozwala im generować większą siłę napędową i efektywniej poruszać się do przodu. To kluczowa umiejętność, rozwijana poprzez systematyczne ćwiczenia, takie jak piórkowanie czy tzw. „miotłowanie” w wodzie. Dzięki takiemu treningowi pływak zyskuje „szósty zmysł”, intuicyjnie wyczuwając wodę, co przekłada się na płynniejsze, bardziej ekonomiczne ruchy i lepszą wydajność w każdym stylu pływackim.
Ćwiczenie 1
Praca nóg w pionie – bez użycia ramion
Kopnięcia do kraula
Pozycja ciała w pionie z ramionami opuszczonymi swobodnie wzdłuż ciała. Rozpoczynamy rytmiczne kopnięcia, które są typowe dla stylu kraulowego, starając się, by były regularne, mocne i dokładnie wyważone. Ruch nóg powinien być szybki, z wyczuwalnym oporem wody, co pozwala na kontrolowanie równowagi w pozycji pionowej.
Kopnięcia klasyczne (żaba)
Przyjmując pionową pozycję, staramy się wykonywać kopnięcia podobne do tych, które są stosowane w stylu klasycznym (żabkowym). Ruch nóg polega na symetrycznym przyciągnięciu ich w kierunku ciała, a następnie na szerokim kopnięciu, które pozwala wyczuć opór wody.
Kopnięcia klasyczne naprzemienne
W tej wersji kopnięć, zamiast symetrycznego ruchu, wykonujemy naprzemienne kopnięcia – raz lewą, raz prawą nogą.
Ćwiczenie 2
Praca ramion w pionie – bez użycia nóg
Piórkowanie (ósemki na wodzie)
Pozycja pionowa w wodzie, z nogami swobodnie opuszczonymi w dół. Skupiamy się na delikatnym poruszaniu rękami w kształcie poziomych ósemek tuż pod powierzchnią wody. Ruch ten wzmacnia czucie wody, pozwalając na subtelne manipulowanie oporem wody. Ważne jest, by ruch był płynny i delikatny, bez nadmiernego napięcia mięśniowego.
Odpychanie (falowanie) w dół naprzemienne
W pozycji pionowej z nogami nieruchomymi wykonujemy rytmiczne odepchnięcia w dół dłońmi – raz lewą, raz prawą ręką. Ruch ten angażuje mięśnie ramion i klatki piersiowej, a jednocześnie pozwala wyczuć reakcję wody na kierunkowe naciski dłoni. Celem jest utrzymanie równowagi i stabilności przy wykorzystaniu wyłącznie naprzemiennego odepchnięcia.
Ćwiczenie 3
Praca ramion na grzbiecie – odepchnięcia
Pozycja na grzbiecie, z nogami wyprostowanymi, niepracującymi. Ramiona spoczywają wzdłuż ciała, a pływak skupia się na wykonywaniu delikatnych, kulistych odepchnięć przedramionami tuż przy biodrach. Ruch ten powinien być subtelny i płynny, z wyczuciem oporu wody przy każdym ruchu przedramion. Ważne jest utrzymanie stabilnej pozycji ciała i minimalizowanie ruchów innych części ciała.
Ćwiczenie 4
Piórkowanie ramion za głową na grzbiecie
Pozycja na grzbiecie, nogi wyprostowane i niepracujące. Ręce są uniesione nad głową, a pływak wykonuje subtelne, poziome ruchy rąk w kształcie ósemek, tzw. piórkowanie, w kierunku przodu ciała. Ruch ten wzmacnia czucie wody w dłoniach i przedramionach, a jednocześnie pomaga pływakowi zrozumieć, jak kierować się do przodu wyłącznie poprzez minimalne ruchy rąk.
Ćwiczenie 5
Piórkowanie na piersiach – głowa nad wodą
Pozycja na piersiach, z głową wynurzoną nad powierzchnią wody, co pozwala na swobodne oddychanie i obserwowanie ruchu rąk. Ruch polega na delikatnym piórkowaniu – poziomych, płynnych ruchach dłoni, które zataczają kształt ósemek tuż pod powierzchnią wody. Pływak powinien skupić się na wyczuwaniu oporu wody w dłoniach i przedramionach, starając się utrzymać równomierny, kontrolowany ruch.
Ćwiczenie 6
Piórkowanie na piersiach – głowa zanurzona
Pozycja na piersiach, tym razem z głową zanurzoną w wodzie, co pozwala na pełniejsze doświadczenie oporu wody oraz zmniejsza opór powietrzny. Pływak wykonuje płynne, piórkowe ruchy rękami tuż pod powierzchnią wody, koncentrując się na równomiernym rozłożeniu siły i precyzji ruchu. Dzięki zanurzeniu głowy możliwe jest bardziej efektywne wyczucie przepływu wody wokół ciała, co pozwala na pełniejsze doświadczenie kontaktu z wodą. To ćwiczenie jest także świetnym wstępem do pracy nad oddechem i zanurzaniem głowy podczas pływania.
Ćwiczenie 7
Pływanie kraulem z ramionami pracującymi pod wodą
Pływanie kraulem z wiosłowaniem bez przenoszenia nad wodą – podczas tego ćwiczenia zarówno faza pociągnięcia, jak i przeniesienia ramienia odbywa się pod wodą.
Ćwiczenie 8
Pływanie kraulem z użyciem wiosełek
Pływanie kraulem z wiosełkami na dłoniach, które zwiększają powierzchnię styku z wodą i wzmacniają czucie oporu. Wiosełka wymuszają precyzyjniejszy ruch i większą kontrolę nad fazą ciągu oraz ułatwiają pływakowi zrozumienie, jak ważne jest prawidłowe ustawienie dłoni i przedramienia w wodzie. Ćwiczenie to jest idealne do nauki tzw. wysokiego łokcia oraz wyczucia „chwytu wody”, a także pomaga rozwijać siłę ramion.
Ćwiczenie 9
Pływanie kraulem z dłońmi zaciśniętymi w pięści
Pływanie kraulem z dłońmi zaciśniętymi w pięści, co zmniejsza powierzchnię styku dłoni z wodą i zmusza do mocniejszej pracy przedramionami. Ćwiczenie to rozwija wyczucie całej powierzchni przedramienia, co jest kluczowe w fazie ciągu. Po kilku powtórzeniach tego ćwiczenia warto wrócić do standardowego ułożenia dłoni, aby odczuć różnicę i lepiej zrozumieć, jak dłonie wpływają na efektywność pływania.
